อาหารญี่ปุ่น แต่ละประเทศหรือชาติต่างก็มีวัฒนธรรม ประเพณี และเอกลักษณ์เฉพาะตัว ไม่ว่าจะเป็นความเชื่อ ภาษา การแต่งกาย หรืออาหาร ในเอเชียแต่ละประเทศต่างก็มีอาหารประจำชาติที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่แทบจะไม่เคยเหมือนกันเลย อาหารเอเชียอย่างหนึ่งที่ได้รับความนิยมไปทั่วโลกก็คือ “อาหารญี่ปุ่น” นอกจากความอร่อยที่คนทั่วโลกต่างชื่นชอบและยอมรับแล้ว อาหารญี่ปุ่นยังถือเป็นอาหารที่ผสมผสานวัฒนธรรมอันเป็นเอกลักษณ์ของชาติผ่านเมนูอาหารต่างๆ ทั้งในแง่ของความละเอียดอ่อน ความพิถีพิถัน และการคัดสรรวัตถุดิบที่มีอยู่ในประเทศโดยเฉพาะวัตถุดิบในท้องถิ่นและตามฤดูกาล ซึ่งเราสามารถเห็นได้จากความหลากหลายของอาหารในท้องถิ่น ภูมิภาค และตามฤดูกาล โดยแต่ละเมนูต่างก็มีเรื่องราวความเป็นมา แล้ววัฒนธรรมหลักของ “เมนูอาหารญี่ปุ่น” คืออะไรกันนะ Kabocha Sushi จะมาบอกคุณเอง
เมนูอาหารญี่ปุ่นมีองค์ประกอบที่สำคัญ คือ ข้าว ซุป สาหร่าย เนื้อ สลัด แตงกวาดอง เครื่องดื่ม และของหวานที่เราพบเห็นได้บ่อยๆ ในเซ็ตอาหารญี่ปุ่น แต่ความเป็นญี่ปุ่นก็ต้องมาพร้อมกับความละเอียดอ่อนเช่นกัน หากเคยไปญี่ปุ่นหรือเคยดูในหนังหรือซีรีส์ก็จะพบว่าอาหารประเภทหนึ่งที่เสิร์ฟมาอย่างอลังการคือ “ไคเซกิ เรียวริ” ซึ่งเป็นคอร์สอาหารญี่ปุ่น ที่มักใช้วัตถุดิบตามฤดูกาลและเสิร์ฟเป็นลำดับแบบญี่ปุ่น คล้ายกับอาหารตะวันตกแบบฟูลคอร์สที่ต้องทานเป็นลำดับ ไคเซกิ เรียวริ มักเสิร์ฟในร้านอาหารและโรงแรมญี่ปุ่น
เมนูเซ็ตไคเซกิมีหลักการคือข้าว 3 อย่าง น้ำ 1 อย่าง ตามธรรมเนียมการรับประทานอาหารของญี่ปุ่นจะประกอบด้วยข้าว อาหารจานหลักเป็นเนื้อ อาหารจานรองที่เน้นผัก และซุป รวมถึงของดองและเครื่องดื่ม
เมนู Kaiseki Ryori ของญี่ปุ่นมีลำดับการเสิร์ฟที่เริ่มจาก:
- ลำดับที่ 1 – Sakisuke เป็นอาหารเรียกน้ำย่อย
- ลำดับที่ 2 – Suimono เป็นซุปใสที่สดชื่น
- ลำดับที่ 3 – Ozukuri หรือ Mukozuke เป็นซาซิมิปลาตามฤดูกาล
- ลำดับที่ 4 – Yakimono เป็นเมนูย่างซึ่งส่วนใหญ่เป็นปลา แต่ก็สามารถเป็นอาหารทะเลหรือเนื้อสัตว์ชนิดอื่นได้ ขึ้นอยู่กับร้านอาหาร
- ลำดับที่ 5 – Nimono เป็นเมนูที่นึ่งซึ่งจะเป็นเมนูผักตามฤดูกาล ผักท้องถิ่น
- ลำดับที่ 6 – Agemono อาหารทอดหรือเทมปุระ
- ลำดับที่ 7 – Mushimono มักเสิร์ฟเป็นไข่นึ่ง
- ลำดับที่ 8 – ข้าวโกฮัง อาจเป็นข้าวขาว ข้าวกล้อง หรือข้าวธรรมดาผสมกับข้าวบาร์เลย์ก็ได้
- ลำดับที่ 9 – Mizumono ของหวานหรือผลไม้ตามฤดูกาล
มารยาทที่ควรรู้ในการทาน เมนู อาหารญี่ปุ่น
จะเห็นได้ว่าวัฒนธรรมการทานอาหารของ คนญี่ปุ่น นั้น มีความละเมียดละไม เช่นเดียวกับตัวอาหารที่ทำ ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ และมีเสน่ห์อย่างมากของ อาหารญี่ปุ่น ไม่ใช่แค่เพียงจะอร่อยเท่านั้น แต่ยังมีลำดับขั้นตอนที่จะช่วยเพิ่มความอร่อยของ เซ็ตเมนูอาหารให้อร่อยยิ่งขึ้น ถ้าทานถูกต้องตามลำดับ และ มารยาทต่างๆ ในการทานที่ไม่เหมือนใครอีกด้วย ใครที่อยากเรียนรู้วัฒนธรรม การทานอาหารแบบคนญี่ปุ่น ไม่ต้องรอไปถึงญี่ปุ่น แต่มาลิ้มลองความอร่อย และวัฒนธรรมอันเป็นเอกลักษณ์นี้ได้ที่ ร้านคาโบฉะ ซูชิ เหมือนคุณนั่งทานอยู่ที่ อาหารญี่ปุ่น
- เมนูพวกออเดิร์ฟ หากเสิร์ฟมาในจานแบนให้ใช้ตะเกียบคีบ โดยวางจานไว้บนโต๊ะ ส่วนที่อยู่ในชามให้ยกขึ้นมา
- เวลาทานอาหาร จะใช้ส่วนปลายของตะเกียบคีบอาหารเข้าปาก
- วางฝาถ้วยซุปหรือไข่ตุ๋นไว้ด้านข้าง ห้ามพิงฝาไว้กับตัวชาม เมื่อทานหมดแล้วให้ครอบปิดตามเดิม
- น้ำซุป ไม่นิยมใช้ช้อนตัก แต่จะใช้การยกซด
- เมื่อข้าวมาเสิร์ฟควรหยุดดื่ม
- เวลาทานเมนูปลา ให้เลาะก้างออก ไม่ควรพลิกตัวปลาเพื่อทานอีกฝั่ง
- ไม่ควรใช้มือรองเวลาคีบอาหาร
- ไม่วางตะเกียบไว้บนชาม ให้วางไว้บนที่วางตะเกียบ ที่นิยมดื่มจะเป็นสาเก